สิ่งแวดล้อม (Environment) หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวบุคคล ทำหน้าที่เป็นสิ่งเร้าในอันที่จะทำให้บุคคลแสดงปฏิกิริยาตอบสนอง และมีอิทธิพลต่อพัฒนาการของบุคคลนั้นๆ
ในทางจิตวิทยานั้น สิ่งแวดล้อม คือผลรวมของการกระตุ้นจากสิ่งเร้าที่บุคคลได้รับ และมีผลกระทบต่อบุคคลนั้นตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิจนกระทั่งเสียชีวิต
สิ่งแวดล้อมมีอิทธิพลต่อความเจริญงอกงามหรือความเสื่อมต่อพัฒนาการของบุคคลได้เป็นอย่างยิ่ง อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมมีผลกระทบต่อเราได้ 2 ลักษณะ คือ
1. มีอำนาจบังคับต่อบุคคลโดยตรง ไม่ว่าบุคคลนั้นสนใจที่จะเรียนรู้เพื่อปฏิบัติหรือไม่ สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ ได้แก่ ธรรมชาติ อุณหภูมิ อากาศ อาหาร เป็นต้น
2. บุคคลเกิดการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมนั้นๆ แล้วนำมาปฏิบัติ สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ ได้แก่ พฤติกรรมทางสังคม ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรม ศาสนา กฎหมาย เป็นต้น
ประเภทของสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อบุคคล
สิ่งแวดล้อมนั้นมีอิทธิพลต่อพัฒนาการของบุคคลนับตั้งแต่ปฏิสนธิไจวบจนเสียชีวิต ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น

ในทางจิตวิทยานั้นสามารถจำแนกประเภทของสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อบุคคลออกได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
1. สิ่งแวดล้อมก่อนเกิด
หมายถึง สิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อบุคคลตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิมาจนกระทั่งถึงกำหนดคลอด ดังนั้น อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมก่อนเกิดนั้นจึงขึ้นอยู่กับสุขภาพของมารดาเป็นสำคัญ อันได้แก่
1) การบริโภคอาหารของมารดา (Maternal Nutrition) อาหารที่ตัวอ่อนจะได้รับนั้นจะผ่านจากมารดาโดยอาศัยสายรก ดังนั้นในระยะนี้มารดาควรได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน เพื่อให้เกิดพัฒนาการที่ดีสำหรับตัวอ่อนในครรภ์ อาหารที่เป็นพิษกับพัฒนาการของทารกควรหลีกเลี่ยง
2) ยา (Drug) ในระหว่างการตั้งครรภ์ การใช้ยาควรอยู่ในความดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด เพราะยาบางชนิดอาจมีผลกระทบต่อความผิดปกติของทารกในครรภ์ได้
3) บุหรี่และสุรา (Tabacco and Alcohol) มารดาที่สูบบุหรี่มากระหว่างการตั้งครรภ์อาจมีผลให้ทารกมีน้ำหนักตัวน้อยกว่าปกติ เกิดการคลอดก่อนกำหนด หรืออาจถึงแท้งได้ในโอกาสที่สูงถึง 2.5 เท่า 4) สารกัมมันตภาพรังสี (X-ray and Radium) ในระหว่างตั้งครรภ์ควรเลี่ยงการรับรังสี X-ray โดยเด็ดขาดเนื่องจากมีผลต่อการเจริญเติบโตและการแบ่งตัวของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย ส่งผลถึงร่างกายและเม็ดเลือดได้
5) สุขภาพของมารดา (Maternal Health) การเจ็บป่วยของมารดาในระยะ 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ มีผลต่อทารกในครรภ์ได้โดยตรง เช่น ไวรัสหัดเยอรมัน (German Measier) ทำให้มีโอกาสแท้งสูงมาก
6) อุบัติเหตุ (Accident) ต่าง ๆ ในขณะตั้งครรภ์
ตัวมารดาและผู้ใกล้ชิดจึงควรระวังไม่ให้เกิดการเสี่ยง ต่อการเกิดเหตุการณ์ที่อันอาจเป็นอันตรายได้
7) สุขภาพจิตของมารดา (Mental Health) ถึงแม้ว่าจะไม่มีเส้นประสาทเชื่อมโยงความรู้สึกจากมารดาไปสู่ทารกในครรภ์ก็ตาม แต่เป็นที่ยอมรับในวงการแพทย์ว่า สุขภาพจิตของมารดาจะส่งผลต่อสุขภาพของทารกในครรภ์โดยตรง
2. สิ่งแวดล้อมขณะกำลังเกิด
หมายถึง สิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อทารกตั้งแต่เริ่มคลอดจากครรภ์ ซึ่งในช่วงเวลานี้แม้จะไม่กินเวลานานนัก แต่ปัญหาบางประการก็อาจจะทำให้เกิดการกระทบกระเทือนต่อทารกได้ง่าย ได้แก่
1) ถ้ามีการกระทบกระเทือนต่อระบบการไหลเวียนโลหิตในร่างกายโดยเฉพาะส่วนสมอง เช่น รกพันคอ หรือเชิงกรานของแม่เล็กเกินไป หรือศีรษะของทารกโตเกินไป ทำให้สมองของทารกขาดออกซิเจน หากขาดออกซิเจนนาน 18 วินาที อาจมีผลกับระบบการเห็น การพูด การได้ยิน และถ้าหากนานเกิน 5-8 นาที เซลล์สมองจะถูกทำลาย ทำให้เป็นปัญญาอ่อนได้
2) ถ้าสมองของทารกได้รับการกระทบกระเทือนจากการทำคลอดของแพทย์ เช่น การใช้คีมคีบขมับ หรือใช้เครื่องสูญญากาศดูดศีรษะทารก ถ้ารุนแรงเกินไปจะทำให้สมองได้รับความระทบกระเทือนได้
3) ในกรณีที่ช่องคลอดมารดาติดเชื้อกามโรคโกโนเรีย (Gonorrhea) หรือหนองใน เชื้อโรคจะทำลายเยื่อบุนัยน์ตาของทารกได้
3. สิ่งแวดล้อมหลังคลอด
หมายถึง สิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อบุคคลนับตั้งแต่คลอดออกมาจากครรภ์มายังโลกภายนอก สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ ได้แก่
1) สถาบันครอบครัว ครอบครัวถือว่าเป็นสถาบันแห่งแรกที่มีความสำคัญต่อพฤติกรรมของบุคคลในด้านต่าง ๆ เช่น วิธีการอบรมเลี้ยงดู สถานภาพทางเศรษฐกิจและสังคม ความมุ่งหมายของพ่อแม่ เป็นต้น
2) สถาบันการศึกษา เป็นสิ่งที่สำคัญรองลงมาจากสถาบันครอบครัว เพราะครอบครัวเป็นแหล่งที่สร้างพฤติกรรม ส่วนสถานศึกษาจะเป็นแหล่งหล่อหลอมพฤติกรรมของบุคคลในการใช้ชีวิตในสังคม ไม่ว่าจะเป็นบุคลิกภาพของครู บรรยากาศในสถานศึกษา เพื่อนร่วมสถาบันการศึกษา หลักสูตร วิธีการสอนของสถาบัน เป็นต้น
3) สถาบันศาสนา มีหน้าที่เป็นเสมือนเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ และมีบทบาทในการกำหนดพฤติกรรมการแสดงออกของบุคคลในศาสนานั้น ๆ อีกด้วย เนื่องจากอิทธิพลทางศาสนาจะมีผลต่อจิตใจและศรัทธาสูงมาก
4) สถาบันสื่อมวลชน ในปัจจุบันต้องเป็นที่ยอมรับว่าสื่อมวลชนประเภทต่าง ๆ มีบทบาทอย่างมากต่อสังคม จึงมีอิทธิพลต่อการกำหนดพฤติกรรมของบุคคลที่เป็นสมาชิกในสังคมนั้น ๆ ทั้งทางบวกและทางลบ